Nasza Kokarda Narodowa

 

 Pewna Historia z 1920 roku

Ta wyblakła i sfatygowana kokarda jest jednym z naszych najcenniejszych przedmiotów.

Oto jej historia

 

Przywrócenie niepodległości Polski w 1918 roku zostało bezzwłocznie podważone przez Rosję Radziecką. W marcu 1919 roku, Polska zorganizowała ofensywę, aby powstrzymać ruch hord Bolszewików, których napływ zagrażał Europie.  W 1921 roku Bolszewicy dotarli na przedmieścia Warszawy u prawego brzegu Wisły. Cała ludność zmobilizowała się, by bronić miasta robiąc okopy i stawiając barykady z worków z piaskiem. Pod dowództwem Marszałka Piłsudskiego, młode Wojsko Polskie wykonało nieustraszoną i udaną kontrofensywę.  Zwycięstwo nad komunistycznym najeźdźcą zostało nazwane Cudem nad Wisłą. Zwycięstwem tym Polska zapewniła sobie nie tylko przetrwanie. Obroniła również Europe, będąc murem przed niebezpieczeństwem bolszewizmu. Pod każdym względem Bitwa Warszawska zmieniła bieg historii.

 

Przez dwa lata walk i w miesiącach, które poprzedzały zwycięstwo Warszawiacy często nosili na piersi biało-czerwoną kokardę. Nie wiemy, kiedy nasza domorodna kokarda została zrobiona, ale wiemy, że wykonano ją z czerwonej aksamitnej wstążki i adamaszkowej tkaniny z białej sukni. Kokarda i suknia były dopasowane i noszone razem. Suknia pozostała w Polsce ale kokarda przybyła do Francji z resztą rodziny. Przechowywana pieczołowicie w pudełku na cukierki, leży w głębi szuflady.

Nasza Kokarda Narodowa z dwoma wspomnieniami z Liberation 1944 r., w tymz krzyżem Lotaryngii, symbolu Wolnej Francji w latach 1940-1944.

Od chwili przybycia do Francji (1926) nasza Kokarda Narodowa znajduje się w pudełku cukierków Pierrot Gourmand z tego okresu.

Doktor historii na Uniwersytecie w Łodzi, Tomasz Pietras, specjalizuje się w genealogii i heraldyce polskiej (w tym polskiej symbolice narodowej). Wydał dotąd trzy książki i liczne artykuły na temat tych zagadnień oraz opracował stronę internetową pt. Wirtualne Muzeum Orła Białego. Zapytaliśmy go, czy nasza patriotyczna rozeta odzwierciedla kod kolorów z 1920 roku. Bardzo uprzejmie, natychmiast zareagował.

 

"Bardzo dziękuję za ciekawy list, gratuluje pięknej tradycji rodzinnej i pamiątek. Chętnie włączymy tę kokardę (za Pani zgodą oczywiście) do przygotowywanej publikacji o polskiej symbolice narodowej w XIX-XX wieku. Po raz pierwszy barwy polskiej kokardy narodowej określił sejm uchwałą z dnia 7 lutego 1831 roku (powstanie listopadowe). Forma kokardy w Pani zbiorach jest poprawna heraldycznie - biały środek odpowiada barwie herbowego Orła Białego, zaś czerwony otok - polu polskiej tarczy herbowej. W początkach XX wieku zdarzały się jeszcze niekonsekwencje w układzie pasów flagi polskiej i kokard, co uregulowano po 1919 roku. Układ kokard narodowych z czerwonym środkiem i białym otokiem, choć niepoprawny heraldycznie, bywa jednak stosowany w Polsce do dziś, może nawet częściej niż ten poprawny. Podobne kokardy były wykorzystywane np. w okresie powstania wielkopolskiego 1918-1919 (załącznik), w XIX wieku układ kokard bywał często odwrócony, jak na obrazach A. Grottgera z okresu powstania styczniowego (1863-1864) czy czakach ułanów legionowych (1915). Forma polskiej kokardy narodowej (układ kolorów białego i czerwonego) budzi jeszcze obecnie pewne kontrowersje, są zwolennicy i przeciwnicy obu wersji kolorystycznych. Więcej na ten temat zob. na stronie  www.jakiznaktwoj.pl."

 

Pozdrawiam serdecznie

Dr Tomasz Pietras